Archive: Winchester, Old Minster

A.D. 825 (Criodantreow, 19 Aug.; Southampton, 26 Dec.). Egbert, king, to Old Minster, Winchester; grant of 15 hides (manentes) at Alton Priors, Wilts., formerly held by Burgheard, præfectus. Latin with English bounds.

 

Ðis is Aweltunes land boc 7 þara . xv . hida swutulu[n]g þe Egbyrht cining gesealde into Ealdan mynstræ on Winceastræ for his sawlæ alysednessæ Godæ to lufæ 7 to wuldre . 7 his eadigan apostolæ sanctæ Petre 7 sancte Paulæ on ece yrfæ .

+ Veteris ac novi testamenti pandit auctoritas . quod provida salvatoris et domini nostri Jhesu Christi dispensatio omnes sanctos suos ad vitam æternam præordinatos ante mundi constitutionem elegit . ex quibus universali æcclesiæ quam sanguine suo redemit duo luminaria præposuit beatum videlicet apostolorum principem Petrum . et coapostolum ejus Paulum . quibus spetialiter in celo et in terra ligandi solvendique potestatem concessit . ut fideles quosque pro bonorum operum meritis in æterna tabernacula recipiant . infideles autem et veritatis adversarios ab ingressu regni celestis solo sermone repellant .PROEM

Quapropter ego Egcberctus . regali fretus dignitate cupio fidelis inter fideles inveniri . et fidelium particeps in regno celorum tantis apostolis intercedentibus effici desiderans . Omnipotenti Deo perpetualiter concedoDISPOSITIVE WORD quandam portionem de terra quam prædecessores mei atque propinqui jure hereditario michi possidendam reliquerunt . scilicet quindecim manentium in loco qui solito ab incolis Æweltune appellatur . Et hanc portionem largiorDISPOSITIVE WORD ad vetus monasterium Wintonia civitate . ad usum familiæ quæ pro tocius Christiani populi salute Christo inibi devota deservit . Hanc quippe tellurem fidelissimus quidam præfectorum meorum vocabulo Burhghardus olim me donante possedit . sed ille postmodum sine liberis defunctus . eandem terram sine hereditaria sententia nemine sibi superstite existente dereliquit . sicque tellus ipsa cum omnibus finibus ejus optimatum meorum decreto adjudicante . michi qui eam antea possedi restituta est . Ego autem levavi oculos meos et manus meas ad Deum excelsum creatorem ac possessiorem celi et terræ . et memor beneficiorum quæ michi larga manu conferre dignatus est . eandem terram pro ejus amore et pro meæ animæ omniumque successorum meorum æterna redemptione . predicto veteri monasterio jure perpetuo possidendam concessi . Hanc quoque meam donationem suggerente et optinente Wighegno episcopo . hac conditione roborans confirmo . ut nullus secularium hominum prefatam terram invadere præsumat . nec adjacentes ejusdem telluris agellulos . fraudulenter invadendo subripiat . sed quandiu seculi transeuntis orbita volvitur . sit ipsa tellus sub dominio veteris monasterii cum montanis . ac silvis . pratisque et campis . adjunctis omnibus juxta antiquitatis statuta ad eam pertinentibus . Adhoc etiam ego prefatus rex augere et multiplicare curavi elemosinam hanc pro amore Dei et apostolorum ejus quorum linguæ claves celi factæ sunt . Ideoque terræ prefatæ omnium secularium gravitudinum . nec non et omnium in modico et in magno mundanarum servitutum libertatem concedo . excepto quod omni populo commune est . expeditione scilicet pontis arcisque restauratione .

Si quis autem hanc donationem meam augere et amplificare voluerit . augeat omnipotens Deus partem illius in libro vitæ . si quis vero dempserit sciat se dampnandum in tremendo examine . simul et rationem redditurum in die judicii coram Deo et angelis suis . omnibusque sanctis .CURSE Hi sunt termini .xv. manentium ad Aultune pertinentium .

Ðes londes ge mæro syndon to Aweltune . Ærest of þam west mæstan æwylle þe is bradewlle gehate an gerihta upp to þam ealdan herepaðe be westan wodnes beorge . Þonne on ænne stan æt Ceorlacumbes heafde . þonne on ænne stan on woncumb neoðe wearðne is ufeweard hol . Þonne ofer randune to þære ealdan dic on æfen þær licgeð on oðre healfe an litel crundol . þonon on þane gemænan garan be uton þære dic oþ þæt hit æft geð in on þæt riad geat . þonon on anne micelne stan ær þær hlinca east heafdum . þonon on oðerne micelne stan on þam wege middan on þære dæne bytnan þe ligeð ut on woddes geat . þonon on ænne crundol on þan suþliðe nioþeweardum . þonon upp ofer þa dune on ænne þorn stent inne on þære dic be eastan Ciceling wege . þonon and lang þæs hlinces of moxes dune on þane ealdan walweg to weascing wege nioðe weardun on þone dic . þonon on wic leage . þonon on anæs hlinces heafod on Beorhtnoðes ge mæro . þonon on ge hrihta to ruwan hlincæ . þonon and langes þaes hlinces to Heaðobrihtinge leage nioðoweardne . þonon on anne ealdne holne weg and lang þæs slades to æwelforda . Þonon and lang þæs broces be þam ealden eadenne æft to þæm æwylle . Fram moxes dune suðe weardre on þa dic . þanon and lang dic . þæt wið ealdan cealfa mære . þonon of þære dic on þone mid mestan scrippan . Þonne on howeres leage ufe wearde . Þonne and lang rodæ on þone litlan garan midd weardne . þonan and lang ge wyrpes to herpaðe . þonan to þære dican hyrnan . þonan and lang dic to Creodan hylle . þonne to hærepaðe on gean þa . xv . æceras . þonon of þæm and lang herpoðes to tæsan mæde . 7 se hæðfeld eal ge mæne .BOUNDS

Principium autem huius scedulæ scriptum est quando Egcbergtus rex exercitum Gewissorum movit contra Brettones ubi dicitur Criodantreow . Anno dominicæ incarnationis .dcccxxv. Indictione .iii. .xiiii. kl' Septembris . sub testimonio episcoporum ac procerum suorum quorum nomina in superfitie huius cartulæ ascripta inferius leguntur . Deinde istius agelluli privilegii singrapha caraxatum est in Homtune .vii. kl' Januarius . quando natalem sancti Stephani prothomartyris celebramus die secunda dominicæ incarnationis .DATING CLAUSE Presidente Ecgberto rege una cum prædicto episcopo Wigthegno . cæterisque consiliariis quorum nomina subter adnexa notantur .

Acta sunt hæc omnia . Anno dominicæ incarnationis .dcccxxvi. Indictione .iiii. anno Ecgberhti regis .xxiiii.DATING CLAUSE ducatus autem sui .xiiii.

Hæc sunt nomina qui consentientes fuerunt huius privilegii testimonio .

Ego Ecbbertus rex hanc meam donationem et libertatem prefatæ terræ signo alme crucis domini nostri Jhesu Christi roborando . propria manu corroboro . et corroborando iterum atque iterum signaculo crucis Christi confirmo . Signum manus Wigthegni episcopi . Signum manus Alcstani episcopi . Signum manus Hereferði episcopi . Signum manus Burghardi ducis . Signum manus Wlfhardi ducis . Signum manus Monnede præfecti . Signum manus Burhardes præfecti . Signum manus Hunes præfecti . Signum manus Wethelmes præfecti . Signum manus universorum optimatum regis Ecbberti hoc confirmaverunt .