Archive: Winchester, Old Minster

A.D. 854 (Wilton, Wilts., 22 April). Æthelwulf, king of Wessex, to the Church; general grant of land and privileges with specific grant to Swithhun, bishop, for the church of SS Peter and Paul, Winchester, of 30 hides (cassati) at Brightwell, Berks. ('Second Decimation'). Latin.

 

Ðis is þara . xxx . hida boc æt Brihtanwylle þe Aþelwlf cing gæbocade into ealdan mynstræ .

Regnante imperpetuum domino nostro Jhesu Christo . Summo et ineffabili rerum creatori omnium tempora qui sua multimoda disponens temporibus potentia ut voluerit finem imponet ; Et in hoc vita degentibus cunctis certum ut proposuerat . dierum terminum constituet .INVOCATION Idcirco cunctis agendum est ut 'h'ic bonis actibus futuræ beatitudinis felicitatem perpetualiter adipisci mereantur .PROEM

Quapropter ego Aþelwlf gratia Dei occidentalium Saxonum rex in sancta ac celeberrima pascali sollempnitate pro mee remedio animæ et regni prosperitate et populi ab omnipotenti Deo michi conlato consilium salubre cum episcopis comitibus et cunctis optimatibus meis perfeci ut decimam partem terrarum per regnum nostrum non solum sanctis ecclesiis darem verum etiam et ministris nostris in eodem constitutis in perpetuam libertatem abere concessimusDISPOSITIVE WORD. ita ut talis donatio fixa incommutabilisque permaneat ab omni regali servitio et omnium secularium absoluta servitute ; placuit autem Ælfstano . episcopo Scireburnensis æcclesiæ . et Swithun . Wentanæ æcclesiæ episcopo cum omnibus Deo servientibus ut in unaquaque ebdomada die sabbato unianimes congregatio famulorum famularumque Dei . l . psalmos cantent . et unusquisque presbiter duas missas . unam pro Æðelwlfo rege . alteram pro episcopis et ducibus . pro rege vivente . 'Deus qui justificas impium' . pro episcopis et ducibus 'Prætende domin[e]' . Pro rege defuncto spe[ci]aliter . Pro episcopis 7 ducib[us] communiter hanc consen[ti]entibus donationem ut [tam] roborata perseveret quam[diu] fides et Christiana religio in Anglorum gente inconcusso pervigeat . Hoc fecimus in honorem domini nostri Jhesu Christi . et beatæ ac semper virginis Mariæ et omnium sanctorum . et pascalis festi reverentia ut Deus omnipotens et nobis et nostris posteris propitare dignetur .

Scripta est autem hæc cartula . Anno ab incarnatione domini nostri Jhesu Christi . dcccliiii . Indictione . ii . Die vero paschaliDATING CLAUSE in palatio nostro quod dicitur WiltunPROMULGATION PLACE . qui autem augere voluerit nostram donationem . augeat omnipotens Deus dies ejus prosperos . Si autem quis minuere vel mutare præsumpserit . noscat se ante tribunal Christi redditurum rationem nisi prius satisfactione emendaverit .CURSE Ista est autem libertas . quam Aðelwlf rex . Swithuno . eatenus designavit episcopo . ut tam ejus quam successorum suorum providentia advenarum et peregrinorum usui perpetualiter deserviret . Si autem tante dignitatis peregrini qui huius telluris possessores fieri nequeant defuerint ; loco sancto Wentanæ æcclesiæ . Petro Pauloque dicate . ad pauperum refocillationem deserviat . quo adusque qui digni sint advene hanc patriam frequentent . Huius telluris quantitas . xxx . cassatis terminatur . quæ Beorhtawille noto dicitur vocabulo . Isti qui subscribuntur testes et consiliarii nostræ dapsilitatis fuerunt .

Ego Æþewlf Rex .
Ego Ælfstan Episcopus .
Ego Swithun Episcopus .
Ego Æþebald Dux .
Ego Eanwulf Dux .
Ego Æþelbret Dux .
Ego Osric Dux .
Ego Wulfhere Dux .
Ego Lullede Dux .
Ego Wulflaf abbas .
Ego Werferð abbas .
Ego Æþereð filius regis .
Ego Ælfreð filius regis .
Ego Æsne minister .
Ego Chenewlf minister .
Ego Cyneheah minister .
Ego Ælfstan minister .
Ego Aldred minister .